Çakmağin Xocin Hekiyan

Mer kağin, meg oxti me, yes asim issun, tuk astek vatsun dayi araç koğutin me ağadza. Meg genoç me bilazuğniye gorsevadzin.  Tergetsiye astadzunin ta isa panes hana hana Çakmağin Xocan pose hana gu. Genige kenaadza xocain mode var popadza.

Kaun e legor egadz, dzağignin dzağgadz gelli,  kukun gança, Çakmak’in Xalit’na gavale peçagu. Gedreva’yin* oğnuke galaşin u gavalin stenin hed selvelagun.

Xocan uyine serendarin dage nestadz  Gedreva’ yin oğniver putgena. Xocayin lizun gaval peçemik,  xağ asemik maxka gasa ama, sirde,  anguç tenagu an tseniye, teme tasmağe kaşa gu. Vertiyan genig me kuka, desnugu xocan, harsine tsen guda, ator kuza, genige atore garnu nestigu, xocayin modniyuz put enelçi, say gena, amça gu.

Xocan “Ye hars inç ağav, inç dart unis? İndzma amçemi, yes ku babnim” gasa.

Genige “İm bilazuğniye gorsevetsan. İsa panes kednus taa tun kednugus’’.

Xocan kiçme duşunmiş gelli, hedev “Tun kena, kağin dağotse indzi ğerga’’ gasa, xergagu genoçe.

Xocan andi hedev, havnotsniyus gerta. Meg aklar me perna gu. Kelxun garmi boya kesa gu.

Dağake xocain mode egadzin . Xocan dağotse astadzuni ta ‘’Yes isa aklares gartatsi,  koğe vova hana teve aklarone kelxun keşadzin bes aklares gançoğa.”  Hedev xocan dağotse menenag obol ağadzuni viyeladza  xayat niyuz kenaadza. Dağake aklarone kelxun teviye kesadzunin. Dağotsman mege vaxagu aklare goncoğa, perevoğum deyi. Aklarone kelxun teve kesusşi bes gena, ama keseçi. Bi yayim hedev Xocan, koğe voyna pose engiyoç deyi dağotse memeg memeg modniyus tsen devadzuni.

Aklarone kelxun teve kesoğ dağotse tevoun put gena, teve boya elloğnun obol gena. Teve kesoğ çelloğ dağin siran kuka xocan dağin tevin put gena, boya çgo. Pernagu koğin. Xocan dağin tembi gena ’’ yes kezigi pose hanoğçim, tun al bilazuğniye im astadz dağez tenoğes”.

Mega lor xocan şimşiran bastone ape garnu,  teme Astedzun şukur gena, teme tasmağe kaşagu, kalagu gerta genoçe modnius.

Genige xocayin desnu ana donan ator me piya un guda xocin.  Terane posin nestigun.

Xocan  ‘’Ye hars,  ku bilazuğniye oog koğtsadzçuni, yes bilazuğniye as kişer niyazis desa” gasa, genoçe bilazuğnun dağe gasa. Genige gerta put gena ana bilazuğniye andağin. Şad haz gena xocayin meg çapug me like gağin guda. Xocan, dune kuka, dane harsine guda gağine, harse gağinin meçe meg bilazuğ me desnugu, babun  guda.

Xocan; “ ye hars kena isa bilazuğes genoçe un du, asa ta indzi inçig çbidi, Astedzun şukur enatoğ heyika”

Xalit’e ali gavale peça gu, hedn al kiçme gasa;

Hay kavalum kavalum/ şimşirun dali misun

Sen da benden betari/ gizli sevdali misun

Kaval çalarum ötmez / koyun kirece gitmez

Komşi kızı güzeldur /param var, gücüm yetmez

‘ *Gedreva (Borçka Beğlivan köyü Çakmaklar mahallesinin eski adı)

Nejdet Çakmak

Gor Dergisi Sayı 4 Bahar 2016